سردرد یکی از شایع‌ترین مشکلاتی است که هر فرد ممکن است بارها در طول زندگی به آن مبتلا شود. گاهی سردرد به حدی شدید و غیرقابل‌تحمل می‌شود که فرد ناچار است فوراً جهت علت‌یابی و تسکین سردرد به پزشک متخصص مراجعه کند؛ اما به نظر شما علت سردرد چیست؟ در این بخش در مجله هومکا همراه ما باشید تا با دلایل بروز سردرد و روش‌های درمانی مورد تأیید این مشکل بیشتر آشنا شویم.

علت سردرد

سردرد به چند دسته متفاوت طبقه‌بندی می‌شود و به دلایل متعددی بروز می‌کند. گروهی از سردردها علائمی مشخص دارند و کاملاً از سایر انواع سردرد جدا می‌شوند. در سردردهای اختصاصی عامل بروز درد مغز و اختلال در فعالیت مغز نیست و این درد از عدم عملکرد صحیح عروق، اعصاب و عضلات نشایت می‌گیرد.

علت سردرد

به‌عنوان‌مثال عصب‌های به‌خصوصی در مغز از انقباضات عضلانی و گشادی شریان‌ها تأثیر می‌پذیرند و تحریک می‌شوند، درنهایت سردرد بروز می‌کند. گاهی علت شروع و شدت یافتن سردرد برخی از هورمون‌ها و تغییر در میزان ترشح آن‌هاست. به‌عنوان‌مثال هورمون استروژن می‌تواند در شدت یافتن سردردها مؤثر باشد.

بانوان نسبت به مردان بیشتر دچار سردرد می‌شوند، چراکه هر ماه در اثر عادت ماهیانه هورمون‌های بدنشان نوسان شدیدی را تجربه می‌کند. خوب است بدانید که بانوان بیش از مردان درگیر به سردردهای میگرنی می‌شوند.

بعضی از عوامل به‌عنوان محرک‌های سردرد شناخته می‌شوند. شناخت این محرک‌ها به کنترل و درمان سردرد کمک شایانی می‌کند. وب سایت my.clevelandclinic در مورد محرک‌های سردرد می‌گوید:

برخی از محرک‌های انواع سردرد عبارت‌اند از:

تغییر در الگو خواب یا غذاخوردن

استرس

مصرف الکل

مصرف زیاد دارو

افسردگی

نور و صدای زیاد

تغییرات آب و هوا

علت سردردهای همیشگی

برخی از افرادی درگیر به سردرد از پایدار بودن این حالت ناخوشایند و دردناک شکایت می‌کنند. آیا به تاکنون به دنبال پاسخ این سؤال بودید که چراکه دائماً تا بیشتر اوقات از سردرد رنج می‌برید؟ سردرد دائمی عمدتاً به چند دلیل زیر بروز می‌کند.

کافئین زیاد

آیا هرروز کافئین زیادی مصرف می‌کنید؟ خوب است بدانید که این خود می‌تواند دلیل ابتلای شما به سردرد دائمی باشد. زمانی که بیش‌ازحد کافئین مصرف می‌کنید، رگ‌های خونی دچار انقباض می‌شوند. با مصرف زیاد مواد کافئین دار شما مجبور می‌شوید دائماً کافئین مصرف کنید، در غیر این صورت دچار سردرد خواهید شد.

کم‌خونی

بسیاری از افرادی که همیشه دچار سردرد می‌شوند، مبتلا به کم‌خونی هستند اما اطلاعی از آن ندارند. زمانی که تعداد گلبول‌های قرمز از حد نرمال کاهش پیدا کند، اندام‌ها بخصوص مغز اکسیژن کافی دریافت نمی‌کنند و درنتیجه سردرد بروز می‌کند. در حقیقت سردرد یکی از علائم کم‌خونی به‌شمار می‌رود. اگر ضعف، تنگی نفس و کسالت دائمی دارید و مدام دچار سردرد می‌شوید بهتر است حتماً به پزشک مراجعه کنید و نسبت به ابتلا کم‌خونی مشکوک باشید.

عفونت سینوسی

آیا هم‌زمان با سردرد در صورت و بخصوص بخش سینوس‌ها احساس درد دارید؟ اگر چنین است احتمالاً شما از عفونت سینوسی رنج می‌برید. عفونت سینوسی سبب بروز سردرد تنشی می‌شود. این مبتلایان زمانی که خم می‌شوند درد بیشتری را در سینوس و سر احساس می‌کنند. عفونت سینوسی معمولاً علاوه بر سردرد همراه با خلط و تب خود را نشان می‌دهد.

استرس

استرس یکی از دلایل اصلی ابتلا به سردردهای دائمی است. سردرد ناشی از استرس اغلب زمانی بروز می‌کند که عضلات سر و گردن دچار خستگی شده باشند؛ بنابراین با پیدا کردن دلایل استرس‌زا شما می‌توانید از شدت این نوع سردرد بکاهید.

علت سردردهای همیشگی

بروز اختلال در ساعت بدن

خیلی زود بیدار شدن و یا خیلی دیر بیدار شدن از خواب سبب برهم خوردن ساعت بدن شده و درنتیجه سردرد دائمی به وجود می‌آید.

کاهش آب بدن

درصورتی‌که بدن آب کافی دریافت نکند، جریان خون‌رسانی بدن دچار اختلال شده و خون‌رسانی به اندام‌ها به‌ویژه سر و مغز کاهش پیدا می‌کند. وقتی بدن دچار کاهش آب بدن و از طرفی کاهش خون‌رسانی می‌شود، مغز اکسیژن کافی دریافت نمی‌کند؛ بنابراین با کاهش اکسیژن موردنیاز کارکرد مغز دچار اختلال شده و بیمار همیشه از سردردهای دائمی شکایت می‌کند.

تغییرات هورمونی

سردردهای پیش از قاعدگی یکی از شایع‌ترین انواع سردردهای تکرارشونده در بین بانوان شناخته می‌شود. این سردرد با تغییر در سطح هورمون‌ها به‌خصوص هورمون استروژن بروز می‌کند. کاهش استروژن در دوره‌های دیگری از زندگی بانوان همچون دوره پس از زایمان و یائسگی نیز اتفاق می‌افتد و یکی از عوارضش نیز سردرد است.

ابتلا به بیماری مزمن

این نوع سردرد زمانی رخ می‌دهد که فرد به یکی از بیماری‌های مزمن همچون دیابت، لوپوس و فیبرومیالژیا مبتلا باشد.

تومور مغزی

یکی از دلایل خاص بروز سردرد دائمی رشد تومور مغزی است. زمانی که سلول‌ها به‌صورت غیرطبیعی با سرعت زیادی در مغز رشد کنند، تومورهای بدخیم و خوش‌خیم به وجود آمده و این خود می‌تواند دلیلی برای بروز سردرد باشد.

برای بهبود سردرد چه کارهایی انجام دهم؟

اگر سردرد داشتید، انجام برخی از کارها می‌تواند شدت سردرد شما را کم کند. برخی از این کارها عبارت‎‌اند از:

دنبال کردن رژیم غذایی فاقد گلوتن

استفاده از اسانس‌های روغنی مانند اسطوخودوس و نعنا فلفلی

استفاده از مکمل منیزیم و غذاهای حاوی منیزیم

مصرف دم‌نوش سایبان و بابونه گاوی

نوشیدن آب به میزان کافی

مصرف ویتامین ب کمپلکس

انجام حرکات کششی و تحرک بیشتر

استراحت و خواب کافی

کمپرس سرد و گرم

درمان سردرد شدید

با توجه به اینکه اشاره کردیم سردرد به دلایل متعددی بروز می‌کند، بنابراین روش‌های درمان سردرد شدید نیز متفاوت خواهد بود. چنانچه شما دچار سردرد شدید و علت آن را هم پیدا کردید می‌توانید ضمن مشورت با پزشک متخصص و در صورت توصیه پزشک از روش‌های درمانی زیر استفاده کنید.

اگر سردرد میگرنی باشد

درصورتی‌که سردرد شما منشأ میگرنی داشته باشد، به این معناست که احتمالاً این سردردها منشأ ژنتیکی دارد و لازم است جهت درمان آن به پزشک مراجعه کنید. افرادی که از سردردهای میگرنی رنج می‌برند تحت هیچ شرایطی نباید اقدام به درمان خودسرانه با مسکن‌های ضد درد یا مسکن سردرد میگرنی نمایند. حتماً به یک پزشک متخصص مراجعه کنید و یا اینکه از خدمات ویزیت متخصص در منزل استفاده کنید.

سردرد ناشی از عدم خواب کافی

حتماً اگر این مقاله را از ابتدا دنبال کرده باشید، متوجه شدید که یکی از دلایل سردردهای شدید و دائمی کم‌خوابی، زیاد خوابیدن و برهم خوردن ساعت بدن است. بدن شما ساعت بدن متفاوت از دیگری دارد و بدن می‌تواند به استراحت مجدداً خود را ریکاوری کند. اما اگر شما مرتباً ساعت خواب خود را تغییر دهید و از کیفیت خواب خود بکاهید بدن نمی‌تواند انرژی کافی برای بازیابی نیروهای خود ذخیره کند، درنتیجه در طول روز از سردرد رنج خواهید بود.

اگر شما از اختلال خواب شدید رنج می‌برید و نمی‌توانید به‌راحتی بخواب بروید، حتماً به متخصص مراجعه کنید و با تجویز پزشک از قرص‌های خواب‌آور استفاده نمایید. با بازگشت ریتم طبیعی خواب به بدن، شما دیگر نیاز به مصرف مداوم قرص خواب‌آور نخواهید داشت.

سردرد ناشی از پرخوابی

اگر پرخواب هستید نیز باید بدانید که پرخوابی در تولید نرمال سروتونین که انتقال‌دهنده عصبی و مؤثر در هوشیاری شماست اختلال ایجاد می‌کنید، به همین دلیل در طول روز دچار سردردهای متوسط تا شدید می‌شوید. در ضمن زیاد خوابیدن ترشح هورمون ملاتونین را نیز برهم میزند. با تغییر سبک زندگی و رعایت دستورالعمل‌هایی که متخصص ارائه می‌کند، می‌توانید این سردردها را قطع کنید. در ادامه چند مورد از قوی‌ترین قرص‌های سردرد برای درمان سردرد شدید را معرفی خواهیم کرد.

قرص سردرد

اغلب اگر سردرد منشأ جدی نداشته باشد، متخصص همان‌طور که در روش‌های بالا نیز گفتیم سعی می‌کند با توصیه‌هایی در رابطه با تغییر سبک زندگی سردردها و تنش‌های مغزی بیمار را برطرف کند. گاهی نیز پزشک مصرف قرص‌هایی همچون نوافن، بروفن، ژلوفن و استامینوفن را تجویز می‌کند. اما اگر سردردها بسیار شدید و جدی باشند درمانگر حتماً داروهایی جز موارد یاد شده را تجویز خواهد کرد.

توجه داشته باشید که هرگز بدون دستور پزشک از این داروها استفاده نکنید.

درمان سردرد با ناپروکسن

اگر فرد دائماً دچار سردرد شود، می‌تواند با تجویز پزشک مسکن ضد سردرد ناپروکسن مصرف کند. این قرص ضمن تسکین درد سر برای تسکین دردهای ناشی از عادت ماهیانه نیز مفید است. اما ناپروکسن به همه مبتلایان سردرد توصیه نمی‌شود. مثلاً اگر کسی از زخم معده رنج می‌برد نمی‌تواند ناپروکسن مصرف کند، چراکه این دارو تأثیر زیادی در شدت گرفتن زخم معده و بروز خونریزی معده دارد.

قرص سردرد

درمان سردرد با استامینوفن و ایبوپروفن

دو قرص استامینوفن و ایبوپروفن برای افرادی که مرتباً دچار سردرد استرس و عصبی می‌شوند مفید خواهند بود. این دو داروی تسکین سردرد نیز عوارضی به همراه دارند، بنابراین نباید بدون تجویز پزشک مصرف شوند. اگر سردرد غیرقابل‌تحمل باشد بیمار توصیه به مصرف ایبوپروفن می‌شود. این قرص نسبت به استامینوفن قوی‌تر است و به همین علت برخی از افراد که سردرد خفیف و موضعی با علت بیرونی دارند نیز جهت تسریع روند تسکین درد از آن استفاده می‌کنند.

درمان سردرد با ادوالژین

اگر بیمار دچار سردرد موضعی غیرقابل‌تحمل شود، پزشک داروی ادوالژین را تجویز می‌کند. این قرص قدرت جذب بالایی دارد و سریعاً دستگاه عصبی را که دچار تنش‌های سردرد میگرنی شده است را تحت تأثیر قرار می‌دهد. ادوالژین مانند ناپروکسن سبب خونریزی معده می‌شود؛ بنابراین اگر زخم معده دارید از مصرف آن خودداری کنید.

درمان سردرد با نوافن و ژلوفن

اگر از سردردهای عصبی رنج می‌برید پزشک دو کپسول تسکین درد نوافن و ژلوفن را تجویز می‌کند. ژلوفن اثرات بسیار سنگینی دارد و مصرف آن به هرکسی توصیه نمی‌شود، به همین علت حتماً باید توسط پزشک تجویز شود اما کاملاً در درمان سردرد شدید مؤثر است. نوافن بیشتر به‌عنوان تسکین‌دهنده درد دندان شناخته می‌شود، اما چون می‌تواند بر دستگاه عصبی اثر بگذارد، بنابراین در تسکین سردرد شدید نیز مؤثر است.

درمان سردرد با آمپول کترولاک

گاهی پزشک برای کاهش و تسکین سردردهای بسیار شدید بیمار، آمپول کترولاک تجویز می‌کند. این آمپول ضدالتهاب و ضد درد است و نسبت به قرص‌های ضد سردرد عملکرد قوی‌تری دارد. کترولاک ضمن اینکه دارویی بسیاری قوی است با چندین دارو تداخل دارد، بنابراین پزشک آن را در موارد بسیار خاص تجویز می‌کند و شما نیز نمی‌توانید کترولاک را خودسرانه جهت تسکین سردردهای روزمره تزریق کنید.

بوتاکس و سردرد

استفاده از داروهای تزریقی امروز به یکی از روش‌های محبوب جهت تسکین و درمان کامل سردردهای شدید و میگرنی تبدیل شده است. با استفاده از آمپول بوتاکس می‌توانید برای همیشه از شر سردردهای آزاردهنده خلاص شوید. تزریق بوتاکس به افرادی توصیه می‌شود که از سردردهای میگرنی و عصبی دائمی رنج می‌برند و از مصرف داروها نمی‌تواند در تسکین دردشان چندان مؤثر عمل کند.

بوتاکس و سردرد

درمان خانگی سردرد

درمان سردرد با روغن نعناع

روغن نعناع تأثیر بسزایی در تسکین سردرد میگرنی دارد. سردرد میگرنی در اثر انقباض و اختلال در گردش خون رخ می‌دهد. روغن نعناع تأثیر فوق‌العاده‌ای بر بهبود جریان خون دارد و به همین علت می‌تواند سردرد میگرنی را درمان کند. اگر چند برگ نعناع را بکویید و روی پیشانی بگذارید، سردردتان سریعاً برطرف می‌شود.

درمان سردرد با یخ

برای تسکین سردرد می‌توانید پک یخ را روی پشت گردن بگذارید. یخ ضدالتهاب است و درد را تسکین می‌دهد.

درمان سردرد با روغن اسطوخودوس

اگر چند قطره روغن اسطوخودوس را با سه فنجان آب بجوشانید و بخار حاصل از آن را استشمام کنید، سردرد شما تسکین پیدا می‌کند.

درمان سردرد با ریحان

اگر مدام دچار سردرد میگرنی می‌شوید، از روغن ریحان استفاده کنید. می‌توانید برگ ریحان را بجوید و یا اینکه روغن ریحان را روی پیشانی بمالید، این کار سبب کاهش سردرد شدید می‌شود.

درمان خانگی سردرد

طب سوزنی برای سردرد

افرادی مرتباً دچار سردردهای عصبی می‌شوند می‌تواند علاوه بر درمان دارویی و خانگی از روش‌های مؤثر دیگری همچون طب سوزنی نیز استفاده کنند. طب سوزنی سردردهای ناشی از خستگی عضلات گردن را برطرف می‌کند. طب سوزنی در درمان و تسکین سردردهای میگرنی نیز مؤثر است. البته افراد پس از درمان سردرد با طب سوزنی بخصوص اگر از نوع عصبی باشد، باید فعالیت‌هایی برای تقویت عضلات گردن انجام دهند تا مجدداً دچار سردردهای آزاردهنده نشوند.

زالو درمانی برای سردرد

زالو درمانی یکی از روش‌های درمان انواع سردردهاست. با ریشه‌یابی سردرد می‌توان از زالو درمانی جهت تسکین سردردها استفاده نمود. در طب سنتی سردردها به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند:

صفراوی و دموی با طبع گرم

بلغمی و سودایی با طبع سرد

برای سردرد به کدام دکتر مراجعه کنیم

اگر مرتباً دچار سردرد می‌شوید و یا اینکه از سردرد شدید رنج می‌برید توصیه می‌کنیم برای یافتن علت سردرد و درمان درست آن به پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید. متخصص مغز و اعصاب علم کافی نسبت به انواع سردردها را دارد و به‌راحتی با استفاده از آزمایش‌ها و روش‌های تشخیصی مؤثر می‌تواند منشأ سردردهای شما را بیابد